नागपूर : शहरात 3-4 वर्षांपूर्वी 18 हून अधिक बर्फाचे कारखाने होते आणि येथून निघणारा माल अमरावती, चंद्रपूर, काटोल, छिंदवाडा तसेच जवळच्या इतर शहरांमध्ये जात असे. परंतु, काळाच्या ओघात, संसाधनांचा आणि सुविधांचा अभाव आणि सरकारकडून कोणतीही मदत न मिळाल्याने आज नागपुरात फक्त 12 कारखाने उरले आहेत. त्यात हवामानाचा फटका आणि सणांमध्ये घटणारी मागणी यामुळे या कारखान्यांचे उत्पादनही लक्षणीयरीत्या कमी झाले आहे.

गेल्या 4 वर्षात 20 ते 25 टन बर्फाचे उत्पादन करणारे कारखाने यावेळी फक्त 5 टनांवर आले आहेत. गेल्या उन्हाळ्यात, मागणी दररोज 60 ते 65 लादी होती, जी यावेळी 30 लादीपर्यंत कमी झाली आहे. बर्फ कारखाना चालकांच्या मते, खराब हवामानामुळे उत्सवांमध्येही बर्फाची मागणी नाही आणि यावेळी रसवंती संचालकांकडूनही बर्फाला फारशी मागणी नाही. रामनवमी आणि हनुमान जन्मोत्सवामुळे बर्फाची विक्री वाढेल, अशी अपेक्षा आहे.

फक्त हवामान चांगले असणे आवश्यक आहे. पूर्वी, मार्चच्या सुरुवातीपासून बर्फाची मागणी सुरू व्हायची. आजकाल, बर्फाचे तुकडे आणि थंड पाण्याच्या यंत्रांमुळे बर्फाची क्रेझ संपत चालली आहे. पूर्वी आईस्क्रीमसाठी भरपूर बर्फ खरेदी केला जात असे, पण आज लहान आईस्क्रीम विक्रेत्यांनी डीप फ्रीजर मशीन खरेदी केल्या आहेत. त्यामुळे त्याची मागणी कमी झाली आहे.

एका लग्नासाठी 6 ते 7 लाद्या बर्फ लागायच्या

पूर्वी लग्नात येणाऱ्या पाहुण्यांना थंड पाणी देण्यासाठी 6 ते 7 लाद्या बर्फ लागायचा, पण आज लग्नात पाण्याच्या कॅन वापरल्या जात आहेत. बर्फ खरेदी करणारे खूप कमी लोक आहेत. पूर्वी येथूनही बर्फ निर्यात केला जात असे, पण आज नागपूरमध्येच मागणी कमी होत चालली आहे. यावेळी, एप्रिल महिन्याच्या आगमनानंतरही, हवामान अजूनही उष्ण आणि थंड आहे. मागणी नसली तरी यंत्र चालवावेच लागते. त्याचवेळी, वीज बिल आणि मजुरीचा खर्चही सहन करावा लागतो.

कारखाना चालवणे होतीये कठीण 

अजूनही इतके सरकारी नियम आहेत की, कारखाना चालवणे कठीण होते. कारखानदार सरकारकडे मागणी करतो की, ज्याप्रमाणे इतर उद्योजकांना त्यांचे कारखाने चालवण्यासाठी सुविधा दिल्या जातात त्याचप्रमाणे आमच्याकडेही लक्ष दिले पाहिजे. परिस्थिती आणखी वाईट होत चालली आहे, असे व्यापाऱ्यांनी सांगितले.